Wat zijn de eigenschappen van de ideale laptop? Kan je een betere laptop
vinden voor minder geld? Maakt de processor het verschil? Moet een laptop zo
veel kosten?

Er is geen ontkomen aan: tijdens je leven heb je een laptop nodig. Hoe ga je
anders je dagen verspillen met naar Netflix te kijken en je Facebook te checken?
:wink:

Even serieus nu. De meeste mensen zoeken naar drie dingen:

1. Ik wil een laptop die niet traag is wanneer ik iets probeer te doen.
2. Ik wil een laptop die niet direct kapot gaat.
3. Ik wil een laptop die niet te veel kost.

Is het logisch dat je op zoek zou gaan naar een laptop die echt goed is in wat
hij moet doen?

ProTip™ Kijk niet naar wat ze in de winkel aanbieden. Je wil niet de
computer kiezen die in de rekken staat te blinken omdat ze winstgevend is---je
wil de laptop die alles heeft wat je nodig hebt, en niet meer.

Computerfabrikanten zetten een hele hoop ‘cijfertjes’ in de kijker zodat je goed
kan zien welke meer giga-dinges heeft dan de andere maar zoals je hier zal
lezen, zijn die voor de meeste mensen gewoon niet zo belangrijk.

Hieronder lees je alles wat je moet weten om slimmer te zijn dan de verkopers en
precies te weten wat je nodig hebt. Klaar?

{{% toc %}}

Een laptop voor jou

Laten we beginnen met een verlanglijstje op te stellen. Wat is belangrijk en in
welke volgorde? Deze neem ik in acht voor de rest van onze discussie.

1. Prijs. Ik moet nog geld hebben om chocolade te kopen hè!

2. Opstartsnelheid. Je zal je computer regelmatig in en uit je tas halen. Hij
   moet snel in gang schieten en programma’s kunnen opstarten zonder dat je moet
   wachten.

3. Multitasken. Twintig tabbladen voor research, Facebook en YouTube; een
   Word-document of drie en misschien nog Excel of een ander
   rekenprogramma---het moet allemaal samen kunnen draaien en wisselen tussen
   programmas moet vlot gaan.

4. Draagbaarheid. De meeste mensen hebben geen zin om een giga-laptop mee te
   dragen. Niet veel groter dan een A4’tje, alsjeblieft.

Geheimen uit de computerwetenschappen

Heb je ook soms dat gevoel dat computers trager zijn aan het worden in plaats
van sneller? Hoe komt het dan dat iedereen de hele tijd zit te zeggen dat deze
nieuwe laptops zo snel zijn?

Wat een interessante vragen! Het antwoord vind je wanneer je nét iets beter weet
hoe een computer werkt in zijn geheel. Dit moet je weten:

Processors zijn te snel. De processor maakt alle berekeningen: hij beslist wat
je ziet op je scherm en wat er precies moet gebeuren. Processors zijn snel.
Supersnel. Als in 10 miljard berekeningen per seconde. Je kan niet zo snel
typen.

Het geheugen is traag. Je processor kan pas rekenen als hij de data heeft. Die
data legt een hele weg af:

1. van je harde schijf (HDD; “secundair geheugen”, permanente opslag),
2. via je werkgeheugen (RAM; “primair gebeugen”),
3. naar de processor.

Die eerste twee zijn veel, veel trager dan je processor.

Computers zijn meestal aan het wachten. Jep. Dit is een direct gevolg van de
twee puntjes hierboven. Jij kan niet snel genoeg typen en je harde schijf kan
niet snel genoeg data doorsturen, dus je processor zit daar maar te
wachten[^cpu-wachten].

Laptops willen vooral energie besparen. Harder rekenen betekent meer energie
verbruiken. Van een laptop wil je dat hij vooral niet plat is na tien minuten
dus hij gaat zichzelf automatisch trager maken. (Net zoals je hersenen wanneer
je niet genoeg hebt geslapen.)

Je processor is niet het belangrijkste

Als computers toch maar de hele tijd zijn aan het wachten, wat is dan het
verschil tussen een trage en een snelle processor? Wel, de snelle processor
kan…sneller wachten. Het verschil tussen 2.1 GHz en 2.9 GHz ga je niet voelen.
Een verdubbeling in cores (4-core vs. 2-core) zou wel eens iets kunnen doen,
maar dan nog zijn er andere factoren die een groter verschil maken.

Het allerbelangrijkste onderdeel

Als je één ding onthoudt uit deze post, laat het dit zijn: neem een computer
met een SSD. Dat is je secundaire opslagruimte, je “harde schijf”, waar je
gegevens op staan. Een SSD is een paar honderd keer sneller dan een gewone harde
schijf, wat je direct gaat voelen omdat je computer en alle programma’s veel
sneller opstarten[^opstarten].

Het nadeel van een SSD is dat ze duurder zijn dan HDD’s dus je zal wat minder
opslagruimte hebben. Als je zo veel ruimte nodig hebt, is het waarschijnlijk
niet belangrijk dat je al die bestanden heel snel kan openen, dus koop
gewoon nog wat goedkope externe opslagruimte. Dan is dat ook niet meteen
verdwenen als je een nieuwe laptop koopt.

Koop om je frustraties weg te nemen

Twee vragen voor je:

• Waar let je op als je een laptop koopt?
• Waar liggen je frustraties met vorige laptops? (of die van vrienden)

Je antwoorden zouden ongeveer hetzelfde moeten zijn: als je een computer zoekt,
zoek dan eentje waar je niet meer dezelfde problemen mee zal hebben als de
vorige. Scharnieren gebarsten? Zoek een laptop met stevigere onderdelen
(slechte scharnieren vind je bij heel goedkope laptops). Programma’s starten te
traag op? Neem een computer met een SSD. Scherm blinkt te veel in de zon? Zoek
een computer met een mat scherm. Da’s gemakkelijk, nee?

Bouwkwaliteit telt

Weet je, laptops zijn niet zo enorm veel sneller geworden over de afgelopen tien
jaar---zeker niet als je gewoon een beetje wil surfen en teksten typen. Probleem
is dat fabrikanten hun goedkope laptops doelbewust niet te stevig maken zodat je
binnen drie jaar een nieuwe nodig hebt (planned obsolesence heet dat).

Ik vind niet dat je een laptop moet ronddragen op een gouden kussentje. Die gaat
overal mee op stap, op de fiets, op je schoot in een wiebelende trein en in het
park wanneer het net begint te regenen. Is het niet logisch dat een laptop een
beetje weerstand biedt tegen de alledaagse omstandigheden? Daarom stel ik voor
dat je van bouwkwaliteit een prioriteit maakt.

Probeer dit eens als je in een laptopwinkel bent: zet je vinger op het midden
van het toetsenbord en duw naar beneden. Neem hem vast met je twee handen en
draai in de tegengestelde richting. Kraken of buigen zijn slechte tekens. Op die
manier schakel je al 80% van de computers uit.

Doe eens het scherm open en dicht en denk “gaat dit het 10 000 keer volhouden?”
(dat is 5 keer open en dicht elke dag voor 5 jaar).

Is het toetsenbord aangenaam en gemakkelijk om op te typen? Heb je het gevoel
dat je hier beter op typt dan de meeste computers? Dit is het meest gebruikte
onderdeel van elke computer dus het lijkt me een goed idee dat je zorgt dat het
in orde is.

Conclusie: eigenschappen van een goede, goedkope laptop

Ik zet even op een rijtje wat ik zou aanbevelen aan de meeste mensen (dat is ook
wat ik voor mezelf zou zoeken, zelfs als programmeur heb ik niet veel meer
nodig):

• Een SSD van 256 GB
• 8 GB RAM
• Een behuizing die lang mee gaat en liefst goedkoop herstelbaar is (*kuch*
  Apple)

Sommige mensen hebben wat meer nodig. Als je wil games spelen, serieus video’s
bewerken of 3D-werk moet doen (ik denk aan architecten en professionele
video-bewerkers), ga je een deftige GPU nodig hebben. Maar jullie zijn
speciallekes en niet het onderwerp van dit artikel :wink:

Waar vind je die computers?

Met die cijfers zit je al heel snel aan 800 euro. Het ding is: voor de helft van
die prijs vind je betere laptops---als je weet waar te zoeken.

Ik help je graag op je zoektocht. Vul je e-mailadres hieronder in en je krijgt
meteen de twee dingen die tonen waar je, volgens mij, de beste laptops kan
vinden. Plus, je hebt m’n contactgegevens: